Incoterms პირობები რამდენად სავალდებულოა საქართველოს კანონმდებლობისთვის?

თუ აღმოჩნდა, რომ სატვირთო მანქანაში ან გემში გადააქვთ უკანონო ნარკოტიკი, შეიძლება დადგეს სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობა. გადამზიდველმა უნდა დაამტკიცოს, რომ არ იცოდა ტვირთის შიგთავსის შესახებ და არ ყოფილა თანამონაწილე. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მას ემუქრება თავისუფლების აღკვეთა და კომპანიის ლიცენზიის დაკარგვაც.

სამოქალაქო დავებში თითქმის არ გამოიყენება თავისუფლების აღკვეთა, თუ ეს არაა სისხლისსამართლებრივი დანაშაული. გადამზიდველის დაუდევრობა ან ხელშეკრულების შეუსრულებლობა მხოლოდ ფინანსურ ანაზღაურებას ითვალისწინებს. საპატიმრო შესაძლებელია მხოლოდ, თუ გამოვლინდა განზრახ დანაშაული (მაგ. თაღლითობა, კონტრაბანდა).

ხშირად ხდება, რომ საბაჟო ორგანო აცხადებს ეჭვს დეკლარაციის სიზუსტეზე یا ეტიკეტებზე. შედეგად, ტვირთს აჩერებს, სანამ არ მოხდება დამატებითი დოკუმენტების წარდგენა ან შემოწმება. დამკვეთმა უნდა იმუშაოს ბროკერთან ან თავად დაიცვას თავისი პოზიცია საბაჟო სამსახურში. თუ განცხადება არ დაკმაყოფილდა, შესაძლებელია საჩივრის შეტანა.

სატრანსპორტო ხელშეკრულება განსაზღვრავს მხარეთა ვალდებულებებსა და პასუხისმგებლობას ტვირთის ან მგზავრის უსაფრთხო გადაყვანის პროცესში. თუ ხელშეკრულება სწორად არ არის გაფორმებული, შეიძლება წარმოიქმნას უთანხმოებები ან გაუგებრობები საფასურის, პასუხისმგებლობისა და სხვა მნიშვნელოვანი პირობების გარშემო, რაც საბოლოოდ გამოიწვევს ხანგრძლივ დავებს ან ფინანსურ ზარალს. ამიტომ, აუცილებელია ხელშეკრულების დეტალური განხილვა, რათა ორივე მხარეს ჰქონდეს მკაფიო წარმოდგენა პირობებზე.

თუ გსურთ, ტვირთი დარჩეს პორტის ტერიტორიაზე გარკვეული დროით, მოგიწევთ სატერმინალო მომსახურების ხელშეკრულება. ეს აძლევს უფლებას, გამოიყენოთ საწყობები, ჰანგარები ან ღია დასაწყობების ზონა. ტერმინალიც ითხოვს მოსაკრებლებს, ხოლო თუ ტვირთი დგას ძალიან დიდხანს, შეიძლება გაჩნდეს დამატებითი გადასახადი (Demurrage).

შესაძლოა ხელშეკრულებით ჩაინიშნოს, რომ გადამზიდველი承担ებს მხოლოდ X ლარამდე პასუხისმგებლობას ზიანზე. ეს ლიმიტირება არ უნდა იყოს მკაცრად წინააღმდეგი სავალდებულო ნორმების. ზოგჯერ საერთაშორისო კონვენციებიც აწესებს ლიმიტს (CMR, საზღვაო). თუმცა, სასამართლომ შეიძლება უგულებელყოს ლიმიტი, თუ ის გამიზნულად დაბალია და უსამართლობა იკვეთება.

ტვირთის საზღვაო, სახმელეთო თუ საჰაერო გადაყვანისას ყოველთვის არსებობს რისკი ზიანის, დაკარგვის ან დაგვიანების. სატრანსპორტო დაზღვევა კი საშუალებას აძლევს დამკვეთს დაიცვას საკუთარი ქონებრივი ინტერესები სხვადასხვა მოულოდნელი გარემოებისგან. თუ ტვირთი დაზღვეულია, ზიანის დადგომის შემთხვევაში დანაკარგს ანაზღაურებს სადაზღვევო კომპანია, რაც ფინანსურად უზრუნველყოფს დამკვეთის უსაფრთხოებას.

ბროკერი შეიძლება დაეხმაროს დამკვეთს ან გადამზიდველს საბაჟო პროცედურებში, დოკუმენტაციის მომზადებაში, ტრანსპორტის მოძიებაში, ფასის შეთანხმებაში. იგი შუამავალია, რომელიც აიმაღლებს პროცესის გამჭვირვალობას. თუმცა, ხელშეკრულება უნდა ითვალისწინებდეს ბროკერის საკომისიოსა და პასუხისმგებლობის ზღვარს.