როგორ დავიცვათ თავი საფოსტო კურიერის მიერ გამართულ მომხმარებლის საჩივრებისაგან?

თუ აღმოჩნდა, რომ სატვირთო მანქანაში ან გემში გადააქვთ უკანონო ნარკოტიკი, შეიძლება დადგეს სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობა. გადამზიდველმა უნდა დაამტკიცოს, რომ არ იცოდა ტვირთის შიგთავსის შესახებ და არ ყოფილა თანამონაწილე. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მას ემუქრება თავისუფლების აღკვეთა და კომპანიის ლიცენზიის დაკარგვაც.

ტვირთის გადაზიდვის საფასური დამოკიდებულია რამდენიმე ფაქტორზე: განსახილველია ტვირთის მოცულობა, წონა, სასწრაფო ვადა, ტრანსპორტირების მანძილი, ასევე ტრანსპორტის სახე — საავიაციო, საზღვაო, საავტომობილო თუ სარკინიგზო. აქვე ითვალისწინებენ სპეციფიურ მოთხოვნებს, მაგალითად, თერმორეგულაცია თუ საშიში ტვირთის გადასაზიდი პროცედურები. ყოველი ეს ფაქტორი საბოლოოდ განსაზღვრავს ტარიფს.

მგზავრთა საავტომობილო გადაყვანისათვის დაწესებულია წესები, რომლებიც ზუსტად განსაზღვრავს გადამზიდველის, ავტოტრანსპორტის ფლობისა და მართვის სტანდარტს, მგზავრთა უსაფრთხოებას, პასუხისმგებლობას ავარიის ან დაგვიანების შემთხვევაში. შინაგან საქმეთა სამინისტროს შესაბამისი რეგლამენტებიც მოქმედებს, ასევე შეიძლება გამოვიყენოთ საერთაშორისო შეთანხმებები, თუ საქმე საზღვარგარეთულ მარშრუტს ეხება.

ზღვის გადაზიდვაში კონოსამენტი არის მთავარი დოკუმენტი, რომელიც ადასტურებს, რომ გადამზიდველმა ჩაიბარა ტვირთი და უნდა გადასცეს აღნიშნული დოკუმენტის მფლობელს დანიშნულ პორტში. ეს არის როგორც ნაკისრი ვალდებულების დამადასტურებელი, ისე საკუთრების/ზედნადების მსგავსი საბუთი, რომელიც შეიძლება გადაუფორმდეს მესამე პირს.

თანამედროვე ტექნოლოგიით, Driverless Truck-ები მსოფლიოს ზოგ ქვეყანაში ტესტირდება. საქართველოში ჯერ არაა საკანონმდებლო ჩარჩო, რომ გაუშვან უკაცო სატვირთო. მოხდება საკანონმდებლო ცვლილება უსაფრთხოებაზე, პასუხისმგებლობაზე, შემოწმებების წესებზე. ახლაც მოქმედი კანონი ითვალისწინებს, რომ თვითმავალ მანქანებს არ ჰყავთ ადამიანი საჭესთან, რაც წარმოიქმნება უამრავ კითხვას სამართლებრივად.

სამართლებრივად, თუ გაჩნდა დავა, საჭიროა სასამართლო დანახარჯები: სააღსრულებო მოსაკრებელი, ადვოკატის ჰონორარი, ექსპერტიზის ხარჯი და სხვ. ეს დამოკიდებულია სარჩელის ღირებულებაზე. საქართველოში ვთქვათ, 3%-მდეა სახელმწიფოს მოსაკრებელი, მაგრამ ეს შეიძლება იცვლებოდეს. მოცულობა დიდია თუ მრავალმილიონიანი პრეტენზიაა.

გასამგზავრებლად გამოგზავნილი ავტობუსი, სატვირთო მანქანა თუ სხვა ავტომანქანა უნდა იყოს ტექნიკურად გამართული, რათა თავიდან აიცილოს ავტოსაგზაო შემთხვევები, დაგვიანებები და ტვირთის დაზიანება. კანონმდებლობა მოითხოვს პერიოდულ ტექნიკურ ინსპექტირებას. ამის უგულებელყოფა იწვევს ჯარიმებს და პასუხისმგებლობის გაზრდას.

საჰაერო გადაზიდვაზე ხელშეკრულებისას (მაგ. ტვირთის ან მგზავრის) მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ბილეთი ან საჰაერო კონოსამენტი, სადაც მითითებულია გამყვანი ავიაკომპანია, რეისი, ტვირთის ან მგზავრთა ინფორმაცია. ასევე უნდა იქნას გათვალისწინებული მონრეალის ან ვარშავას კონვენციები, თუ საერთაშორისო ფრენას ეხება. გარდა ამისა, უნდა განისაზღვროს სადავო საკითხების სასამართლო ალტერნატივა.

სახიფათო (Hazardous) ტვირთი თითქმის ყოველგვარი კანონმდებლობით მოითხოვს სპეციალურ ნებართვას ან ლიცენზიას. საერთაშორისო დონეზე ADR-ის კატეგორიები ავალდებულებს, რომ სატრანსპორტო კომპანია ფლობდეს განსაზღვრულ ტექნიკას, ტრენინგ მიღებულ პერსონალს. ლიცენზიის გარეშე ახდენენ გადაზიდვას, ეს სისხლისსამართლებრივადაც დასჯადია.